Prawidłowo zaprojektowany i wybudowany dom energooszczędny to inwestycja, która przynosi wymierne rezultaty dzięki obniżeniu kosztów ogrzewania. Koszty energii stale rosną, a wyczerpujące się złoża naturalne powodują, że zwolenników odnawialnych źródeł energii przybywa. Dlatego kolektory słoneczne czy pompa ciepła nie tylko generują oszczędności, lecz także mają pozytywny wpływ na środowisko naturalne. Czym dokładnie charakteryzuje się dom energooszczędny? Na co zwrócić szczególną uwagę przy zakupie projektu domu energooszczędnego?

Dom energooszczędny — czyli jaki?

W dostępnych źródłach panuje duży chaos interpretacyjny i nazewniczy. Żeby dom mógł zasłużyć sobie na miano energooszczędnego, powinien spełniać szereg wymagań i wyśrubowanych norm. Przed wszystkim dom energooszczędny powinien zużywać nie więcej niż 70% energii w porównaniu z typowymi domami – czyli zapotrzebowanie na energię w skali roku nie powinno przekroczyć 40 kWh/m². Zasadą jest, że dom energooszczędny powinien przynajmniej w części być samowystarczalny energetycznie, czyli korzystać z odnawialnych źródeł energii, takich jak energia słoneczna lub wiatrowa. Często zamiennie używany termin – dom pasywny, powinien mieć jeszcze lepsze parametry (zapotrzebowanie na energię do 30% w porównaniu do standardowych domów).

Na wydziale nauk technicznych wielu polskich uczelni istnieją przedmioty ukierunkowane na poznanie sposobów projektowania domów energooszczędnych. Na wykładach z tego zakresu, studenci poznają rozwiązania konstrukcyjne i materiałowe wykorzystywane do budowy domów energooszczędnych. Projektowanie takich domów jest osobną gałęzią wiedzy, tak więc projekt domu energooszczędnego należy nabywać w fachowych biurach projektowych. Przy budowie domu energooszczędnego nawet z pozoru błahe kwestie nabierają dużego znaczenia. Bardzo ważny jest dobór właściwej działki. Działka, na której ma docelowo stanąć dom energooszczędny, musi być na tyle duża, aby można było odpowiednio postawić dom. Dom nie będzie spełniał wymagań energooszczędności, jeśli zostanie postawiony w sąsiedztwie wysokich budynków. Wjazd należy projektować w ten sposób, aby znalazł się od strony północnej lub wschodniej.

Duże pokoje z przeszkleniem należy sytuować od strony południowej, garaż może znaleźć się od strony północnej, jednak nie powinien być wyposażony w okna. Wszystkie elementy, z których powstają domy energooszczędne, muszą mieć bardzo dobrą izolacyjność termiczną. Ponadto dach w domu energooszczędnym nie powinien mieć dużego skosu. Elementy dekoracyjno-użytkowe w postaci tarasów, balkonów i podcieni nie są wskazane.

Dom energooszczędny to dom szczelny – dobór odpowiednich drzwi i okien ma kapitalne znaczenie. Chcąc jak najlepiej wkomponować się w ideę energooszczędności, można rozważyć również budowę przydomowej elektrowni wiatrowej lub zainwestować w panele słoneczne.

Projekty domów energooszczędnych

Wszystkie powyższe wytyczne należy wziąć pod uwagę już na etapie projektowania domu energooszczędnego. Zaniedbania na tym istotnym etapie spowodują, że dom nie będzie spełniał zamierzonych funkcji. Inwestor zainteresowany budową tego rodzaju domu, może zamówić przeznaczony dla niego projekt domu energooszczędnego lub kupić gotowy.

Gotowe projekty domów energooszczędnych są o tyle warte rozważenia, że kosztują dużo mniej niż projekty indywidualne, a także w miarę potrzeby istnieje możliwość dopasowania ich do wymagań konkretnej działki i oczekiwań inwestora.

Pracownie projektów, w których można nabyć gotowe projekty domów energooszczędnych oferują możliwość dokonania zmian projektu po uzyskaniu zgody autora. Zmiany mogą być wprowadzone przez uprawnione do tego osoby. Drobne zmiany nie wymagają zgody autora projektu.

Wszystkie wyszczególnione cechy domów energooszczędnych powinny być zachowane w projekcie. Dlatego należy zwrócić szczególną uwagę nie tylko na estetykę wizualizacji, ale przede wszystkim na dokładną specyfikację. Nie dajmy się zwieść ładnym rysunkom i nazwie, żądajmy informacji, na czym polega energooszczędność w wybranym przez nas projekcie.

Projekty domów energooszczędnych zaczynają się kwotą 2000 zł i dochodzą do 3000 zł. Jednak nie cena powinna być tutaj kryterium wyboru. Adaptacja projektu to kolejne kilka tysięcy złotych, jednak jest to uzależnione od wielkości dokonanych zmian.

Dodatkowe wyposażenie domów energooszczędnych

Osobną kwestią jest wyposażenie domu w panele słoneczne lub przydomową elektrownię wiatrową. W przypadku droższych i bardziej wydajnych elektrowni wiatrowych produkcja energii elektrycznej odbywa się prawie za darmo, biorąc pod uwagę, fakt że liczba wietrznych dni w Polsce to większość roku. Wyjątkowo odpowiednie regiony do wykorzystania elektrowni wiatrowych to północna część Polski, czyli Pomorze i Suwalszczyzna, gdzie dni wietrznych jest najwięcej, a wiatry są stosunkowo najsilniejsze.

Panele słoneczne to kolejny pomysł na zwiększenie energooszczędności budynku mieszkalnego. Jednak podstawową ich wadą jest cena – są dość kosztowne.

Jednak dom energooszczędny może funkcjonować z powodzeniem bez tych kosztownych dodatków. Wystarczy, że projekt będzie wykonany lub dobrany zgodnie z założeniami gwarantującymi energooszczędność domu, materiały będą odpowiednie, a okna i drzwi zminimalizują straty ciepła.

Tekst: Kalkulatory Budowlane www.kb.pl
Zdjęcie: HomeKONCEPT, “HomeKONCEPT 28”