Zmiękczenie jest to usunięcie z wody soli twardych (jonów wapnia i magnezu) lub znaczące obniżenie ich koncentracji. Czynność ta jest wykonywana w celu ochrony sprzętu AGD lub ciepłowniczego przed awarią, powstrzymania tworzenia się osadu w czajniku lub innych szkodliwych dla sprzętu i zdrowia skutków twardości.

Wybór sposobu walki z twardością zależy od najważniejszego problemu. Od tego, jakich nieprzyjemności chcemy uniknąć i w jakim celu będziemy używać miękkiej wody:

Zmiękczenie wody pitnej

Jeżeli masz już dosyć osadów w czajniku i filiżance, jeśli drażni cię oleisty kożuch w herbacie. Jeżeli zależy ci na ekspresie do kawy i czajniku.

Zmiękczenie wody do celów higienicznych

Jeżeli zależy ci na pokonaniu uczucia suchości po myciu oraz uniknięciu podrażnienia skóry bez stosowania dużej ilości kosmetyków. Jeżeli chcesz myć się wodą bezpieczną dla zdrowia skóry i włosów.

Zmiękczenie wody, używanej przez sprzęt gospodarstwa domowego.

Jeżeli chcesz zabezpieczyć pralkę i zmywarkę przed awarią lub jeśli chcesz używać mniej środków chemicznych.
Dla każdego z tych celów przydatny jest odmienny sposób uzdatniania wody. Przykładowo, filtry polifosfatowe lub chemia gospodarcza o wysokim stopniu kwasowości będą odpowiednie do ochrony dużego sprzętu AGD, lecz nie nadają się do ochrony wody pitnej.

Domowe sposoby zmiękczenia wody

Wszystkie tak zwane “łatwe chałupnicze sposoby uzdatniania” nie eliminują z wody soli twardości, a jedynie nieco obniżają ich koncentrację. Odstawianie wody i wrzucanie do niej kawałeczków krzemienia teoretycznie działa, lecz na tyle wolno i nieefektywnie, że można umrzeć z pragnienia, zanim się doczekasz skutecznego działania.
Dostępne domowe sposoby zmiękczenia wody, które mają rację bytu:

* Dla wody pitnej – gotowanie.

Podczas nagrzewania część soli zamienia się w osad. W ten sposób otrzymujemy osad w czajniku, niezbyt smaczną herbatę i tylko nieco zmiękczoną wodę. Zagotowanie jest odpowiednim rozwiązaniem zmiękczenia wody dla żelazka parowego. Jeżeli nie żal nam wyrzucać czajnika. Jednakże dla człowieka ciepła woda z kranu nie jest odpowiednia. Gotowanie niszczy większość bakterii (ale nie wirusów), jednak szkodliwość związków chloroorganicznych spowodowana gotowaniem tylko wzrośnie. Związki chloroorganiczne stanowią czynniki rakotwórcze, które często spotykamy w wodzie z kanalizacji.

* Do sprzętów AGD – użytkowanie chemii gospodarczej na bazie kwasów.

To efektywny sposób. Jednakże nawet sklepowe środki i dodatki przede wszystkim nie zmiękczają wody, ale po prostu nie pozwalają solom osadzać się i szkodzić elementom grzewczym. Metoda ta jest odpowiednia dla zmywarki i pralki, z kolei ochrona ekspresu do kawy za pomocą takich środków nie przyniesie pożądanych skutków. Takich środków nie można stosować do wody pitnej. Pozostaje jedynie intensywne oczyszczanie (odwapnianie) ekspresu do kawy lub zmiękczanie wody filtrami do wody pitnej.

* Do zmiękczenia wody na cele higieniczne – brak dostępnych “domowych” sposobów.

Podczas nawet szybkiego prysznica czy kąpieli w wannie potrzebujemy dużej ilości wody pod odpowiednim ciśnieniem – dlatego nie obędziemy się bez specjalnego sprzętu do uzdatniania wody. Jedynie filtry wstępne, duże filtry narurowe lub stacje uzdatniania wody mogą zapewnić komfortowe korzystanie

Zmiękczenie wody przy pomocy filtrów i specjalnych systemów uzdatniania

Dla wody pitnej, która będzie gotowana, do czajnika oraz ekspresu do kawy używa się następujących odmian filtrów:

* Dzbanki filtrujące

Praktycznie nie zmiękczają wody. “Zmiękczające” dzbanki nadają się tylko do wody o niskiej i średniej twardości. Wkłady filtrujące należy wymieniać jeszcze częściej niż wymienne wkłady w przepływowym filtrze.

* Filtry przepływowe – podzlewozmywakowe lub narurowe

Nie nadają się do walki z twardością. Ich głównym zadaniem jest usuwanie osadów – wkładami z polipropylenu oraz zanieczyszczeń rozpuszczonych w wodzie – wkładami z aktywowanego węgla. Filtry te usuwają piach, muł, rdzę oraz chlor, fosfor, żelazo ołów, rtęć, miedz itp. Niektóre z nich posiadają również właściwości bakteriostatyczne oraz wkłady zmiękczające. W takim filtrze zamontowany jest dodatkowy wkład z żywicą jonowymienną w środku, która zamienia jony soli wapnia i magnezu na nieszkodliwe jony sodu.

* Filtry przepływowe – podzlewozmywakowe lub narurowe – zmiękczające

Pomimo możliwości regeneracji zwykłą solą kuchenną nadają się tylko do wody o niskiej i średniej twardości. Aby utrzymać jakość wody należy regularnie wymieniać wkład zmiękczający lub często go regenerować. W bardzo twardej wodzie czynność ta może być potrzebna niemalże co tydzień a po uzdatnieniu woda może stać się gorzka w smaku. Dzieje się to dlatego, ponieważ filtr oddaje dużo sodu do wody, w której pojawia się wysoka koncentracja soli twardości.

*Filtry odwróconej osmozy – inaczej nazywane RO – ang. Reverse Osmosis.

Całkowicie pozbawiają wodę soli twardości oraz wszystkich szkodliwych zanieczyszczeń a nas – problemów z osadem. Aby woda mimo wszystko miała smak, do filtra odwróconej osmozy należy dodać mineralizator który uwalnia magnez, który normalizuje pH wody. Główną część takiego filtra stanowi membrana osmotyczna, która działa prze okres do 1,5 roku. Należy jednak pamiętać aby dwa razy w roku wymieniać wkłady wstępnego oczyszczania wody oraz raz na rok – mineralizator dla zachowania najlepszych parametrów smakowych wody.

Systemy oczyszczania i zmiękczania wody w całym domu, służące do ochrony dużego sprzętu AGD

*Do mieszkania lub niewielkiego domu odpowiednie będą zmiękczacze kompaktowe, na przykład najmniejsze produkty serii Waterboss. W kuchni oraz łazience przed wężem wody do zmywarki lub pralki można zainstalować przepływowy filtr zmiękczający typu Stiron.

*W celu zmiękczenia wody w większym domu należy wybrać system na podstawie szczegółowej analizy wody przeprowadzonej przez sanepid. Badanie takie pozwoli na określenie parametrów wody zasilającej, które pozwolą na zaprogramowanie stacji uzdatniającej wodę. W celu poprawnej konfiguracji oraz instalacji stacji które odżelaziają, odmanganiają oraz zmiękczają wodę należy skonsultować się ze specjalistą.

Wnioski. Jaką metodą najlepiej jest zmiękczać wodę?

Najlepiej jest zmiękczać wodę filtrami i specjalnymi systemami oczyszczania wody, dlatego że usuwają one nie tylko skutki, ale samą przyczynę – sole twardości znajdujące się w wodzie. Najlepszym rozwiązaniem dla wody pitnej jest filtr odwróconej osmozy. W celu zmiękczenia wody w łazience i kabinie prysznicowej oraz w celu wstępnego oczyszczenia wody, która ma być następnie filtrowana dzbankiem potrzebujemy specjalnego sprzętu, który pomogą nam wybrać specjaliści w dziedzinie kliku metod i poziomów filtracji.