W poprzedniej części poradnika omówiona została specyfika decyzji lokalizacyjnej oraz decyzji zezwalającej na zajęcie pasa drogowego.

Kłopoty inwestorów

Przypomnijmy, że legalne umieszczenie w obrębie pasa drogowego obiektów lub urządzeń niezwiązanych bezpośrednio z potrzebami ruchu drogowego wymagać będzie od inwestora uzyskania dwóch decyzji – decyzji lokalizacyjnej (w myśl art. 39 ust 1 ustawy o drogach publicznych) oraz decyzji zezwalającej na zajęcie pasa drogowego (art. 40 ust. 1 i 2 ustawy o drogach publicznych).

Ustawodawca przy określaniu dyrektyw pozwalających na zajęcie pasa przez obiekty niezwiązane z gospodarką drogową posłużył się frazą „szczególnie uzasadnionego przypadku”. W konsekwencji, każda decyzja lokalizacyjna, a później wydawana w oparciu o nią decyzja zezwalająca na zajęcie pasa drogowego, przybiera znamiona uznaniowości. A to w praktyce daje organom administracyjnym odpowiedzialnym za jej wydanie pełną dowolność w orzekaniu, kiedy wniosek inwestora zostanie rozpatrzony pozytywnie.

Pomocne wyroki sądowe

Jeśli dojdzie do sporu z organem warto sięgnąć do kilku orzecznictw sądowych. Szczególnie istotny dla omawianej tu sprawy będzie wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 24 czerwca 2011 r. (sygnatura akt: VI SA/Wa 799/11). W rozstrzygnięciu tym sąd podkreślił, jak ważne przy podejmowaniu decyzji o zezwoleniu na zajęcie pasa drogowego będzie wnikliwe wyjaśnienie stanu faktycznego sprawy, a następnie wykazanie przez organy, jakie przesłanki pozwoliły na podjęcie konkretnej decyzji. Organy zobowiązane są zatem do wnikliwego i przejrzystego wyjaśnienia i przedstawienia branych pod uwagę zindywidualizowanych przesłanek, które dotyczyć będą danej sprawy.

– Kolejnym ważnym rozstrzygnięciem, który może pomóc inwestorom, będzie wyrok Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego w Łodzi z 26 stycznia 2011 r. (sygnatura akt: III SA/Łd 623/10). W tym orzecznictwie z kolei sąd wyraźnie podkreślił, że „szczególnie uzasadniony przypadek” powinien być rozpatrywany w oparciu o dyrektywy zawarte w  art. 1 ust. 39 ustawy o drogach publicznych. Zgodnie z treścią tej przesłanki w pasie drogowym zakazane zostało dokonywanie czynności, które mogłyby spowodować niszczenie bądź uszkodzenie drogi i jej urządzeń lub zmniejszenie jej trwałości oraz zagrażać bezpieczeństw ruchu drogowego – przypomina Robert Tomaszewski z portalu www.grunttozysk.pl. Oznacza to w praktyce, że organ powinien rozpatrzyć, czy zarówno lokalizacja jak i parametry obiektu nie będą sprzeczne z tym właśnie przepisem prawnym. Co więcej, w omawianym tu wyroku WSA zwrócił uwagę na fakt, że zagrożenie dla bezpieczeństwa ruchu drogowego (lub urządzeń drogowych) nie może być jedynie subiektywnymi odczuciami organu rozstrzygającego o sprawie – musi być obiektywnie dowiedzione w oparciu o faktyczne okoliczności danej sprawy.

Warto przy kwestii potencjalnego bezpieczeństwa zwrócić także uwagę na wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 13 stycznia 2009 r. (sygnatura akt: II GSK 580/08), w którym wyrażony został pogląd, zgodnie z którym obowiązek udowodnienia, że zachodzą okoliczności wymienione w art. 39 ust. 1 ustawy o drogach publicznych,  spoczywa nie tylko na inwestorze, ale także na organach rozpatrujących sprawę. To one w związku z tym powinny udowodnić, że występuje faktyczne zagrożenie w związku z przedsięwzięciem zaplanowanym przez wnioskodawcę.

W kolejnej części poradnika omówiona zostanie opłata należna z tytułu zajęcia pasa drogowego. Opisane zostaną również skutki nielegalnego zajęcia pasa – czyli zajęcie pasa drogowego bez zezwolenia zarządcy drogi, z przekroczeniem terminu zajęcia określonego w zezwoleniu zarządcy drogi oraz sytuacja, w której obiekt będzie miał powierzchnię większą niż ta określona w uzyskanym zezwoleniu zarządcy drogi.

Robert Tomaszewski
Prezes Saveinvest
www.saveinvest.pl, www.grunttozysk.pl