Panująca w kuchni i łazience wilgoć jest trudnym przeciwnikiem – niszczy sprzęty i meble, powoduje pogorszenie mikroklimatu, sprzyja rozprzestrzenianiu się grzybów i roztoczy. Najlepszym rozwiązaniem w walce z zawilgoceniem pomieszczeń jest uodpornienie ich na szkodliwe działanie wody poprzez przeprowadzenie w odpowiedni sposób prac wykończeniowych oraz zastosowanie wodoodpornych materiałów.

Materiał idealny

Przed nami trudne zadanie wyboru płytek, które sprawdzą się w kuchni bądź łazience. W ofercie sklepów znajdziemy szeroką paletę produktów odpornych na wilgoć i stanowiących tym samym doskonałe rozwiązanie do pomieszczeń narażonych na zawilgocenie. Najczęściej polecanymi materiałami są glazura, terakota, gres porcelanowy czy klinkier szkliwiony.

Najdelikatniejsze ze wszystkich wyżej wymienionych materiałów, są cienkie płytki fajansowe pokryte szkliwem, zwane potocznie glazurą. Ze względu na swoją kruchość, nadają się one do układania jedynie na ścianach.

Nieco bardziej wytrzymała jest terakota, czyli płytki kamionkowe szkliwione, o powierzchni fakturowanej lub gładkiej. Ich budowa jest niejednorodna – po obtłuczeniu płytki, naszym oczom ukaże się jej czerep. Pomimo tego, terakota nadaje się do układania nie tylko na ścianach, ale także na podłodze.

Płytki ścienne mogą z powodzeniem zastąpić, stosowany głównie na podłogi, gres porcelanowy. Wykonane ze zmielonego kwarcu, kaolinu i skaleni, płytki gresowe są twarde, odporne na działanie środków chemicznych, plamienie i ścieranie. Materiał ten, oprócz dużej wytrzymałości, charakteryzuje się także odpornością na zabrudzenia (dzięki wyjątkowo niskiej nasiąkliwości poniżej 0,5%). W pomieszczeniach narażonych na wilgoć najlepiej sprawdzą się gresy szkliwione, nie powinno się natomiast kupować chropowatych płytek wykonanych z gresu technicznego, które zatrzymują brud i ulegają procesowi szarzenia. W strefach narażonych na zawilgocenie nie należy także stosować gresu polerowanego, który jest nieodporny na plamienie ze względu na brak impregnacji.

Bardzo twardym materiałem o wysokich parametrach technicznych jest klinkier szkliwiony. Występuje on w różnych kolorach, a rustykalna estetyka płytki charakteryzuje się nierównościami w wymiarach. Klinkier jest materiałem odpowiednim do stosowania zarówno na ściany, jak i na podłogi.

Pamiętajmy, aby kupić o 5-15% więcej materiału niż to wynika z naszych obliczeń. Zapas ten przyda się podczas konstruowania łączeń prostych, naprzemiennych i skośnych Najczęściej stosowany jest układ prosty, w którym fugi są równoległe do krawędzi płaszczyzny i przecinają się, tworząc krzyże. Układ naprzemienny (mieszany) polega na łączeniu dużych płytek z małymi, co daje efekt przesunięcia w obu kierunkach. W przypadku łączenia skośnego (karo), siatka fug ustawiona jest pod kątem 45° w stosunku do podłoża.

Jak układać płytki?

Zanim rozpoczniemy układanie płytek, musimy zadbać, aby podłoże zostało oczyszczone z resztek farby, kurzu i brudu. Powinno być ono mocne i równe, dlatego też trzeba skuć ewentualne luźne fragmenty tynku (obtłukujemy je delikatnie młotkiem i usuwamy za pomocą twardej szczotki luźny materiał), a ubytki należy wypełnić zaprawą cementową. Nie musimy odrywać starej glazury, jeżeli chcemy położyć nową.

W przypadku podłoża posiadającego odpowiednią przyczepność, wystarczy dokładne oczyszczenie starych płytek i zagruntowanie ich gruntem specjalnym Ceresit CN 94 lub CT 19. Następnie możemy przystąpić do klejenia nowej okładziny ceramicznej przy użyciu zapraw klejących, np. Ceresit CM 22, która gwarantuje doskonały rozpływ, prawie do 95 procent pełnej powierzchni pod płytką i jest odporna na odkształcenia – zapewnia Rafał Stachera specjalista ds. technicznych Dział Zastosowań Henkel Polska.

Jeśli planujemy układać płytki na chłonnym podłożu, takim jak: beton, beton komórkowy, gazobeton, jastrychy, tynk cementowy lub cementowo-wapienny, powierzchnię należy dodatkowo zagruntować gruntem głęboko penetrującym Ceresit CT 17. Grunt nanosimy przy użyciu pędzla lub wałka.

Aby mieć pewność, że zaprawa klejąca pod płytką będzie posiadała praktycznie 100% rozpływu należy dobrać odpowiednią konsystencję materiału oraz odpowiednią pacę zębatą (wielkość pacy jest uzależniona od rozmiaru płytek) jak również należy zastosować tzw. metodę kombinowaną – polegającą na dodatkowym nałożeniu cienkiej warstwy zaprawy klejącej na spodnią część płytki. Przyklejenie płytek w taki sposób pozwoli nam na uniknięcie powstania ewentualnych spękań jak również zagwarantuje odpowiednią przyczepność zaprawy klejącej do płytek.

Zaprawę klejącą nakładamy na odpowiednio przygotowane podłoże) używając gładkiej strony pacy, nanosząc na podłoże zaprawę klejową. Rozprowadzamy ją stroną z zębami pamiętając, że im większa płytka, tym większe powinny być zęby pacy. Pamiętajmy, że nałożona na podłoże zaprawa może szybko wysychać (w przypadku wysokich temperatur), dlatego najlepiej nałożyć ją na niewielką powierzchnię. Zaschniętej zaprawie nie da się przywrócić jej właściwości klejących – trzeba ją wówczas zeskrobać i nałożyć nową warstwę.

Aby pierwszy rząd płytek miał się na czym oprzeć (w przypadku klejenia przy użyciu zapraw tzw. „podstawowych”), przed rozpoczęciem klejenia do ściany mocujemy długą łatę. Układanie płytek zaczynamy od dołu, od drugiego rzędu (pierwszy ułożymy po przyklejeniu terakoty). Jeśli jako pierwszą zamierzamy przykleić płytkę pełną, pracę zaczynamy od narożnika. Jeżeli natomiast na krańcach podłoża mają znaleźć się płytki docinane, wtedy układanie zaczynamy i kończymy na pełnej płytce. Płytki docinane mocujemy dopiero, wtedy kiedy zastosujemy ewentualne listwy wykończeniowe. Aby utrzymać jednakową szerokość spoin, między płytki wstawiamy krzyżyki dystansowe. W przypadku zastosowania np. zaprawy klejącej Ceresit CM 22 – nawet w przypadku dużych i ciężkich płytek zastosowanie tzw. podparcia oraz krzyżyków dystansowych jest zbyteczne. W przypadku układania płytek na podłoża mineralne zalecane jest przed przyklejeniem okładziny położenie odpowiedniej powłoki uszczelniającej np. Ceresit CL 51.

Ostatnim elementem jest fugowanie, które można rozpocząć już 24 godziny od przyklejenia płytek.

W przypadku szczelin o szerokości nie przekraczającej 8 mm, dobrym rozwiązaniem jest użycie wodoodpornej elastycznej spoiny, np. Ceresit CE 40 Aquastatic, która posiada potrójną ochronę przeciw grzybom i pleśniom oraz jest odporna na zabrudzenia. Dzięki wysokiemu stopniowi hydrofobizacji spoin krople wody utrzymują się w formie perełek na powierzchni nie wsiąkając w jej strukturę – przekonuje Rafał Stachera specjalista ds. technicznych Dział Zastosowań Henkel Polska.

Zaprawę do fugowania rozprowadzamy na powierzchni płytek za pomocą pod gumowej pacy, a jej nadmiar zbieramy i ponownie umieszczamy w szczelinach. W przypadku kuchni zbiorowego żywienia, która jest szczególnie narażona na działanie tłuszczu i wilgoci, należy użyć specjalistycznych fug epoksydowych, które posiadają zdecydowanie lepszą odporność zarówno na tzw. tłuszcze, jak i związki chemiczne. Tego typu właściwości posiada fuga epoksydowa Ceresit CE 79, która została stworzona specjalnie do spoinowania płytek ceramicznych narażonych na ciężkie warunki eksploatacji.

 Ochrona płytek

Aby ochronić glazurę przed zgubnymi skutkami wilgoci, dobrze jest zaimpregnować fugi w miejscach szczególnie narażonych na zawilgocenie. Można do tego celu użyć silikonowego impregnatu do spoin i płytek Ceresit CT 10, który nadaje się do stosowana zarówno na podłożach nasiąkliwych jak nienasiąkliwych. Zabezpiecza on przed wnikaniem wody nasiąkliwe bądź pęknięte powierzchnie spoin oraz samych płytek. W przypadku podłoży poziomych, ze względu na możliwość ich całkowitego zalania dobrze jest zaimpregnować całą ich powierzchnię.

Przed przystąpieniem do czyszczenia płytek należy upewnić się, że zakupiony środek czyszczący nie wchodzi w reakcję z daną okładziną ceramiczną. Jako że większość dostępnych na rynku środków jest stężona, możliwe, że czyszczenie płytek będziemy musieli wykonywać w różnych stężeniach – w zależności od działania danego środka na zabrudzenia oraz czyszczony materiał.